انگور را باروش کشت داربستی پرورش دهید – انگور داربستی کوردون

کشت داربستی انگور

کشت داربستی انگور و راه‌اندازی باغ‌های انگور 

روش تولید انگور با روشی که در ایران انجام می‌شود، با روش‌های جدید ومتنوعی که در کل دنیا استفاده می‌شود، متفاوت است. کشت داربستی انگور باعث صرفه‌جویی زیاد در مصرف آب می‌شود در صورتی که در باغ‌های سنتی مصرف غیرصحیح آب موجب هدرروی و هزینه‌های بیشتر می‌شود.
باغ‌های ایرانی کشت انگور را بیشتر با روش سنتی پشته‌ای، خوابیده جوی و‌پشته و یا پاچراغی تولید انجام می‌دهندکه این روش‌ها در حقیقت ضرر زیادی و‌قابل توجهی برای باغ‌دارها دارند.

 

 

برای مشاوره رایگان پیاده سازی داربست کوردون انگور با شماره ی زیر تماس بگیرید: ۰۲۱۶۶۹۰۸۶۰۰              09103030433

 

مقایسۀ باغ‌های سنتی و داربستی

تیرچه یا داربست انگور تأثیر بسزایی در برداشت آنها دارد. اگرباغ‌های انگور مکانیزه را با باغ‌های سنتی به روش خوابیده باهم‌ مقایسه کنیم، متوجه تفاوت تعداد بوته‌های این دو باهم خواهیم شد.
در روش مدرن و داربستی قارچ‌ها و بیماری‌ها دیده نمی‌شوند یا کمتر دیده می‌شوند، برای مبارزه با بیماری‌ها و ضدعفونی خاک به روش بدون ضرر مقالۀ پراکسیدین را مطالعه کنید. از طرفی درنوع کشت سنتی به دلیل برخورد مستقیم میوه با خاک بیماری و قارچ ایجاد می‌شود و کیفیت محصول کم می‌شود و بازارپسندی مناسبی ندارد.

عملکرد با روش کشت داربستی به دلیل هرس مناسب‌تر و رسیدن بهترنور به کانوپی عملکرد در حدود ۲-۳ برابر بیشتر می‌شود و کنترل آفات هم بسیار ساده‌تر میشه.

درکل داربستی کردن باغ‌های انگور موجب افزایش کیفیت و جلوگیری از اتلاف محصول می‌شود.

کنترل علف هرز، شخم زمین، سم‌پاشی و هرس محصول از جمله ویژگی‌های مهم است که با کشت با روش داربستی می‌توان بدست آورد در صورتی که با کشت سنتی تمام این مراحل نیاز به نیروی انسانی و‌در نتیجه صرف هزینۀ بیشتر دارد.
مزیت دیگر در روش داربستی عبور راحت‌تر ماشین آلات و ادوات کشاورزی و‌ماشین‌های حمل و نقل است.

پایه‌های داربست

در باغ‌های انگور پایه‌های داربست از مهم‌ترین عامل‌ها برای داربستی کردن است. عامل‌هایی مثل شرایط آب و هوایی‌ و اقلیم منطقه و وضعیت اقتصادی باغ‌داران در روش‌های مختلف استفاده از داربست‌ها موثر هستند.

انواع مختلف پایه‌های داربست

درکل پایه‌های داربست سه نوع هستند.
چوبی

فلزی
بتنی

ویژگی‌های پایۀ چوبی

برای ساختن این پایه‌ها از چوب درختان غیراز میوه مثل چنار و تبریزی استفاده می‌شود.
طول این پایه‌ها ۲-۳ متر است.
این پایه‌ها قطری در حدود ۱۰تا ۱۲ سانتی‌متراست.
برای زیاد شدن ماندگاری این چوب‌ها می‌توانید ازروغن موتور سوخته استفاده کنید.
قسمتی از پایه‌های چوبی را برای جلوگیری از آفت بسوزانید.

ویژگی پایۀ بتنی

طول این پایه‌ها حدود ۲ متر است.
پایه‌ها مقطعی حدود ۱۵×۱۵ سانتی‌متر دارند.
ویژگی پایه‌های فلزی
جنس این پایه‌ها ازلولۀ آهنی سفید است.
قطر آنها حدود ۵ سانتی‌متر است.
طول پایه‌ها را در حدود ۲ متر و ۲۰ سانتی‌متر در نظر می‌گیریم.
پایه‌های فلزی را در فاصلۀ ۱۰, ۴۵ و ۹۵ متری از هم قرارمی‌دهیم.
برای استحکام این پایه‌ها از ضد زنگ و رنگ سفید استفاده می‌کنیم.
یکی دیگر از ابزارهای مهمی که برای داربست‌ها بسیار مهم است سیم‌های مفتولی گالوانیزه است.

فاصلۀ مناسب بوته‌ها برای کشت چقدر است؟

برای کشت به‌روش داربستی فاصلۀ کشت روی هر ردیف ۳ متر است و فاصلۀ بین ردیف‌ها ۱ متر است. باید توجه کرد که براساس نوع کاربری و محصول فاصله‌های کشت می‌تواند متغیر باشد.

بررسی هزینه‌های کشت داربستی

به‌طور معمول هزینه‌های داربستی کردن انگورها، به تیرچه و‌پایۀ داربست انگور بستگی دارد.
هرچند شرایط اقلیم و آب وهوایی در هزینه‌ها اثر دارد، استفادۀ بیشتر از این دومورد هزینه‌ها را اضافه می‌کند.
پایه‌های فلزی به‌طور معمول مقاومت کمتری در برابر رطوبت دارند و برای کشاورزان و باغ‌داران مناسب نیستند. هزینۀ پایه‌های چوبی نیز پایین است ولی مقاومت آنها هم کمتر است.

پیشنهاد ما استفاده از پایه‌های بتنی است که مقاومت بیشتر دارند و هزینه‌های آن نیز کمتر است.

برای انتخاب متناسب با منطقۀ خود و راهنمایی بیشتر با مشاوران ما تماس بگیرید.

 

طریقۀ ساختن داربست برای درخت انگور

یکی از محصولات بسیار با ارزش در باغ‌ها انگور است. نحوۀ داربست زدن برای انگور برای افزایش بازدهی محصول و سالم بودن آن اهمیت زیادی دارد.
داربست‌ها دارای مزیت‌هایی مانند تحمل وزن درخت، توزیع شاخه‌ها به‌صورت یکنواخت هستند که همین موارد موجب می‌شود نور و جریان هوا به همۀ شاخه‌ها به‌طور یکسان برسد.

سوال اینجاست که چگونه بهترین داربست را برای درخت خود انتخاب کنیم؟

انتخاب داربست مناسب به منطقۀ کشت، داشتن فضای کافی در خاک و تعداد درخت‌ها دارد. برای مثال وقتی تاکستان یا باغ انگور کوچک باشد، داربست‌ها را از چوب، سیم یا فلزها می‌سازند و طراحی آنها به‌گونه‌ایست که نور خورشید مستقیم به آنها بتابد.
در این قسمت کلیاتی در مورد چگونگی پرورش انگور روی داربست را توضیح می‌دهیم.

آیا حتما باید از داربست برای پرورش درخت انگور استفاده کنیم؟

درحقیقت برای رشد انگور بستن داربست ضرورتی ندارد، زیرا آنها قادر هستند در طبیعت به‌خوبی رشد کنند. از طرف دیگر علت استفاده از داربست‌ها این است که درصورت عدم وجود آنها، درخت از دیوار یا درخت‌های دیگری که در نزدیکی آن قرار دارند بالا می‌رود و در هنگام هرس با مشکل مواجه می‌شویم. مورد دیگرکه‌وجود دارد این است که شاخه‌های نزدیک به زمین به‌دلیل آلودگی دچار بیماری‌ها و آفت می‌شوند.
بنابراین برای داشتن یک محصول مناسب و سالم و‌پربار داشتن یک داربست توصیه می‌شود.

طول عمر درخت انگور می‌تواند ۵۰-۱۰۰ سال باشد. شاخه های ریز درخت انگور که پیچک نامیده می‌شود، به هرچیزی می‌چسبد. با وجود داربست‌ها می‌توان درخت انگور را که یک درخت بالا رونده است، به‌طور منظم ودر جهتی که مورد نظرمان است پرورش دهیم.

چگونه داربست را نصب کنیم؟

۱- ابتدا چاله‌هایی با عمق نیم متری به منظور نصب تیرک‌ها و نگه‌داشتن داربست حفر کنید. به‌طور استاندارد بین تیرک‌ها باید ۶ متر فاصله باشد ولی درصورت لزوم می‌توانید این فاصله‌ها را کم کنید.

۲- برای محکم کردن سیم‌های داربست درقسمت اول و آخر هر ردیف یک چاله حفر کنید تا بعدا سیم‌های داربست را به آن وصل کنید. چاله‌ها را درعمق نیم متری به سمت داخل و با زاویۀ ۴۵ درجه‌ای حفر کنید.

۳- به‌منظور جلوگیری از نفوذ آب به داخل گودالی که حفر کرده‌اید، ۱۵سانتی‌متر انتهایی آن را با ماسه پر کنید.

۴- در راستای داربست‌ها تیرک‌ها را نصب کنید. ارتفاع تیرک‌های اصلی باید ۲.۵متر باشدکه حدود۵۰ سانتی‌متر آن داخل زمین است و در دو انتهای داربست تیرک‌های زاویه دار باید دو متر و هفتاد سانتی‌متر باشند که حدود ۵۰ سانتی‌متر آن داخل زمین است. خاک اطراف تیرک‌ها را باید فشرده کنید که به‌خوبی محکم شوند.

۵- مهار زمینی یک‌میلۀ فلزی است که یک سمت آن یک حلقه دارد و‌در سمت دیگر آن تیغۀ پیچ مانند است. این مهارهاباید در دو انتهای داربست‌ها قرارداده شود. از سمت تیغه‌ها مهارها را باید با زاویۀ ۴۵ درجه به سمت بیرون تعبیه کنید.

۶- سیم‌های نمره ۴ را تهیه کنید و توجه کنید جنس سیم‌ها گالوانیزه باشد سپس آنها را روی داربست‌ها ببندید. چنانچه یک ردیف سیم به‌کار می‌برید آنها را در فاصلۀ ده سانتی‌متری بالای تیرک‌ببندید اگر دو ردیف سیم به داربست می‌بندید باید یک ردیف در ده سانتی‌متری بالای تیرک و یک ردیف در ۷۵ سانتی‌متری از پایین تیرک نصب شود.

۷- تا قسمت انتهایی داربست‌ها سیم‌ها را بکشید و در آخر آنها را به مهار فلزی زمینی که قبلا توضیح دادید ببندید.

 

ارتفاع داربست‌های انگور

اینکه ارتفاع داربست شما چقدر باشد کاملا به نوع کاربری شما بستگی دارد. به‌طور مثال آیا کشت درخت شما در مساحت کم است ومی‌خواهید از سایۀ درخت استفاده کنید؟ یا کشت شما در مساحت زیاد است و قصد دارید از محصول استفاده کنید؟
برای مثال ارتفاع داربست‌ها در حیاط و مساحت کوچک می‌تواند یک متر و هشتاد سانتی‌متر باشد که دراین‌صورت می‌توانید بدون کمک از نردبان انگورها را به‌راحتی بچینید.

نکته: توجه کنید که گونه و واریتۀ درخت انگوری که انتخاب می‌کنید نیز بسیار مهم است. سعی کنید بهترین نوع درخت را با توجه به منطقۀخود انتخاب کنید.

در ابتدا به‌علت اینکه درخت جوان است و هنوز رشد نکرده‌ حتما آن را به داربست ببندید. شاید اختلاف ارتفاع بین نهال تازه و داربست به‌نظرتان عجیب بیاید ولی تا پنج سال دیگر شاخه‌ها کاملا رشد می‌کنند و داربست را پوشش می‌دهند. وقتی درخت تا حدی بزرگ شد دیگر نیاز به بستن آن نیست و خودش به داربست می‌چسبد.

مواردی که برای پرورش انگور روی داربست‌ها لازم است رعایت کنید:

•  گره در هنگام بستن ساقه به داربست باید ۳۰ سانتی‌متر از بخش انتهای ساقه فاصله داشته‌باشد. هرگز انتهای ساقه‌ها را گره نزنید زیرا موجب توقف رشد می‌شود.

• نور خورشید برای رشد درخت انگور لازم‌و‌ضروری است. حتما دقت کنید که داربست را طوری نصب کنید که روی درخت سایه‌اندازی نکند.

واضح است که در محیط‌های گرم‌تر آب مورد نیاز برای درخت هم افزایش می‌یابد. بسته به نوع خاک ریشۀ درخت انگور رویش‌های مختلفی دارد.

در خاک‌های «رسی» ریشه‌ها تا عمق حدود۹۰سانتی‌متر در خاک نفوذ می‌کنند درحالی‌که این مقدار در خاک‌های سبک بیشتر از ۶ مترو در انواع خاک شنی ۳.۵ متر است.
آبیاری با توجه به خاک انجام می‌شود برای مثال در منطقه‌های دارای خاک رسی به‌دلیل ماندن آب در سطح و تبخیر آن دفعات آبیاری افزایش می‌یابد، از طرف دیگر در خاک‌های سبک به علت نفوذ ریشه در عمق بیشتر، دفعات آبیاری کمتر است.

با توجه به درجه حرارت میزان آب مورد نیاز برای درختچۀ انگور تغییر می‌کند. آب مورد نیاز در منطقه‌های سردسیری با تابستان‌های گرم ۵۰۰ میلی‌لیتراست. در منطقه‌های گرم با دمای بالا این میزان به ۱۰۰۰ تا ۱۳۵۰ میلی‌لیتر هم می‌رسد.

برای درک بهتر سیستم کشت داربستی انگور لازم است چند اصطلاح در مورد انگور را باهم‌ یاد بگیریم.

بازوها

شاخه‌ها یا انشعاب‌های اصلی که سن آنها بیشتر از دو سال است و از تنۀ اصلی منشاء می‌گیرند.

جوانه‌های اصلی
در کنار قسمت پایه‌ای ساقه‌های یک‌ساله این جوانه‌ها ظاهر می‌شوند. شاخه‌های به‌وجود آمده ازاین جوانه‌ها به‌طورمعمول غیربارده هستند.

کوردون
ادامۀ تنۀ اصلی است که به شکل افقی روی سیم پرورش داده می‌شود. به‌طور معمول روی کوردون‌ها بازوها اسپورها و شاخه‌های جانبی را پرورش می‌دهند.

جوانۀ اصلی
یک شاخه که از پایۀ شاخۀ یک‌ساله یا ساقۀ جایگزین منشاء می‌گیرد. این شاخه امکان دارد روی هریک از کوردون‌ها، تنۀ اصلی، بازو وشاخه‌های یک‌ساله ایجاد شود. این شاخه‌ها بیشتر اوقات غیر مثمراست و باید درعملیات کاشت حذف شوند.

شاخه‌های یک‌ساله یاCane

از تنه یا بازوها در طی فصل رشد گذشته منشاء می‌گیرند و جوانه‌هایی که در روی آنها وجود دارد رشد می‌یابد و شاخه‌های سال جدید را ایجاد می‌کنند. برگ‌ها، گل‌ها و میوه‌ها روی همین شاخه‌هایی که در سال جدید به‌وجود آمده‌اند، ایجاد می‌شوند.

کانوپی یا Canopy
ترکیب یکنواختی از برگ‌ها، شاخه‌ها و بوته‌ها است. شکل‌های ارتفاع، پهنا و توزیع را می‌توان برای آن تعریف کرد.

چشم یا eye
به گل‌ها یا جوانه‌هایی که در هر کدام از گره‌ها وجود دارد گفته می‌شود.

خارها یا مهمیزهای میوه‌دهنده یا اسپورها

بخش‌های پایینی از شاخه‌های یک‌ساله است که به‌طور معمول با دو جوانه هرس می‌شوند.

تاج‌ها یا head
بخشی از تنۀاصلی و در قسمت انتهایی آن است که بازوها و‌شاخه‌های اصلی از آن خارج و منشعب می‌شوند.

میان‌گره‌ها یا Intrnode
فاصلۀ بین دوگره را میان‌گره می‌گویند که طول و قطر آنها بیانگر توانایی گره‌ها است و گاهی اوقات یک معیار برای سنجش هرس به‌شمار می‌آید.

شاخه‌های جانبی یا لترال‌ها (Lateral)
همان شاخه‌های یک‌ساله یا شاخه‌های سال جدید را می‌گویند.

شاخۀ جایگزین یا Renewal spur
یک‌ شاخۀ یک‌ساله است که با دو جوانه هرس می‌شود و روی بازوهای کناری شاخه‌هایی‌ که مجدد رشدمی‌کنند قرار می‌گیرد. در یک تعریف دیگر به شاخه‌هایی گفته می‌شود که برای به‌وجودآمدن شاخه‌های یک‌ساله‌ای که در سال بعد میوه تولید می‌کنند.

گره یا Node

بخشی از ساقه که برگ‌ها، جوانه‌ها و‌پیچک‌ها از آنها خارج می‌شوند. گره‌های روی شاخۀ انگور کاملا قابل تشخیص هستند. توجه کنید که در انواع مختلف انگور شکل این گره‌ها فرق دارند.

شاخه‌های سال جدید یا shoot
این شاخه‌ها روی ساقه‌های یک‌ساله از رشد جوانه‌ها به وجودمی‌آید. این شاخه‌ها که در طول فصل چوبی می‌شوند، در سال بعد هرس می‌شوند.

مهمیز یا Spur
شاخه‌های یک‌ساله‌ای هستند که دارای یک یا دو جوانه هستند. در برخی از روش‌ها از این اسپورها میوه تولید می‌کنند. ولی در اکثر مواقع این شاخه‌ها باعث به‌وجود آمدن شاخه‌های میوه دهندۀ سال بعدی می‌شوند.

پاجوش

شاخه‌هایی که ازجوانه‌ها از زیرزمین به‌وجود می‌آیند و منشاء می‌گیرند‌.

تنۀ اصلی یا Trunk
تنۀ درخت و‌ساقۀ اصلی است که انشعاب ندارد و عنصرهای ضروری، آب و مواد غذایی را انتقال می‌دهد.

شاخه‌های جانبی یا Water spur
این شاخه‌ها ازجوانه‌های خوابیده بر روی بازوی تنۀ اصلی به‌وجود می‌آیند.

چه نوع خاکی برای کاشت انگور مناسب‌تر است؟

زه‌کشی خاک از مهم‌ترین مواردی است که برای خاک انگور لازم است. بنابراین خاک لومی یا شنی گزینۀ مناسبی برای کشت نهال‌های انگور هستند.
چنانچه خاک شما رسی و‌یا از نوع خاک سنگین است، حتما مقداری کمپوست تجزیه شده، شن وماسه و یا پوکه‌های معدنی مانند زئولیت را با آن مخلوط کنید.
توجه کنید که عطروطعم انگور شما علاوه بر سم‌پاشی به‌موقع و‌کوددهی و‌هرس کردن رابطۀ مستقیم با زه‌کشی خاک دارد. هرچه زه‌کشی مناسب‌تر باشد طعم میوۀ انگور نیز بهتر است.

بهترین زمان کاشت نهال انگور

اکنون که خصوصیات و‌خاک و‌هوای مناسب انگور را شناختیم، به معرفی بهترین زمان کشت آن می‌پردازیم.
اواخر زمستان تا اوایل بهار معمولا در ایران زمان مناسب برای کشت انگور است.

نکته: ارتفاع نهال تا قبل ازاواخر زمستان باید ۳۰ سانتی‌متر باشد و حداقل دارای ۶ برگ باشد.

برای خرید نهال از نهالستان‌ها لازم است که خصوصیاتی که در بالا اشاره شد را در نظر بگیرید. نهال‌هایی با ارتفاع ۳۰ سانتی‌متر دارای حداقل ۶ برگ می‌توانند سیستم ریشه‌ای را به‌طور مناسب به زمین انتقال دهند.

نهال‌های انگور به سرمازدگی حساس هستند پس برای انتخاب تاریخ کاشت با توجه به نوع اقلیم منطقۀ مورد نظر، به این موضوع توجه کنید.
برای این موضوع می‌توانید در سایت هواشناسی منطقۀ خود ماکزیمم و مینیمم دمای منطقه را در یک ماه آینده ببینید.

چنانچه در طی این یک ماه دمای زیر ۴ درجۀ سانتی‌گراد وجود دارد، نباید نهال‌ها را بکارید. در این مواقع باید نهال‌ها را در جایی گرم‌نگهداری کنید تا زمانی که درجه حرارت هوا به میزان لازم برای کاشت برسد.

طریقۀ کاشت نهال انگور

نورخورشید به مدت ۷-۸ ساعت برای نهال انگور ضروری است. در زمان کشت این موضوع را مدنظر قرار دهید.
فاصلۀ بین نهال‌ها در هنگام کشت برای جلوگیری از سایه‌اندازی ۲.۵ متر از هم است.
بعد در نظر گرفتن موارد بالا یک چاله به اندازۀ ریشۀ نهال‌ها آماده می‌کنیم و‌سپس نهال‌هارا به‌صورتی در داخل آن می‌گذاریم که ریشه‌ها از خاک بیرون نماند.
بعد ازین مرحله چاله‌ها را از خاک پر کنید و سپس خاک اطراف آن را فشرده کنید و بعد از آن آبیاری را انجام‌دهید.

نکته: حتما توجه کنید که آب به ساقۀ اصلی گیاه نرسد.

چگونه بعداز کشت انگور از آن مراقبت کنیم؟

بعد از کشت انگور در هر سال باید کوددهی را در فواصل مناسبی از درخت و با توجه به رشد ریشه‌ها انجام‌ دهیم. حتما توجه کنید که کودها با تنۀ درخت فاصله داشته‌باشند.
در فصل بهار که هوا گرم و‌معتدل است، پیش از اینکه جوانه‌ها باز شوند، باید سر نهال‌ها را از جوانۀ سوم بزنیم، به‌گونه‌ای که یک نهال ما حتما سه جوانه داشته باشد. پس از اینکه جوانه‌ها تا اندازۀ ۲۰ سانتی‌متری رشد کرد، هرس دو جوانۀ دیگر را نیز در فصل بهار یا تابستان انجام‌دهید. جوانۀ ۲۰ سانتی‌متری را به‌عنوان شاخۀ اصلی در نظر بگیرید و آن را به قیم ببندید.

شش جوانه را در روی شاخۀ اصلی و دو‌جوانه در روی شاخۀ فرعی در اواخر پاییز نگه‌دارید. در هر سال با همین روش هرس گیاه را انجام دهید. این کار را تا وقتی که طول شاخۀ اصلی درخت به اندازۀ لازم و مورد نظر برسد ادامه دهید.

برای افزایش کیفیت محصول تعدادمیوه‌ها را کاهش دهید.

فصل اردیبهشت به محصول خود نگاه کنید و درختانی که محصول زیادی دارند را انتخاب و‌ میوه‌های آنها را کم کنید. همین کار موجب افزایش کیفیت میوه‌های بافی‌مانده می‌شود.
هرس کردن برگ‌ها برای میوه‌دادن زودتر درخت انگور مناسب است. هنگامی‌که برگ‌ها را هرس می‌کنید باعث رسیدن بهتر نور خورشید به خوشه‌ها می‌شود و‌انگورها زودتر می‌رسند.
در فصل مردادماه زمان برداشت محصول انگور فرا می‌رسد. حتما از قیچی برای چیدن خوشه‌ها استفاده‌کنید تا له نشوند. ابتدا خوشه‌های رسیده را بچینید و خوشه‌های باقیمانده را نگه‌دارید تا بعدا بتوانید آنها را برداشت کنید.

نکته: بهتراست چیدن خوشه‌ها را در چندین‌نوبت در طی روز انجام دهید تا به کارگر کمتری نیز نیاز داشته باشید و‌هم زمان بیشتری برای برداشت محصول دارید.

تقسیم بندی درختان از جمله انگور براساس نیاز آنها به هرس

۱- مرکبات

این گروه در طی دوران رشد خود به هرس احتیاج ندارند و شکل خاص خود را به‌صورت طبیعی پیدا می‌کنند و به‌ اندازۀ کافی و‌مناسب میوه تولید می‌کنند.

۲- درختان سیب، بادام، گردو، گلابی و غیره

در این نوع درختان در چند سال ابتدایی باید هرس را انجام دهیم و به شکل‌گیری مناسب درخت کمک کنیم. در مرحلۀ بعدی که این درخت‌ها رشد کرده و‌به بار نشستند هرس را کم‌تر می‌کنیم و به حداقل میزان ممکن می‌رسانیم.

۳- درخت‌های انگور، هلو و انجیر و مانند آن

انگور و‌درختان هلو و انجیر و‌مانند آن افزون بر اینکه در دوران ابتدایی رشد نیاز به هرس دارند در دوران بلوغ هم باید به‌صورت مرتب هرس شوند، تا شاخه‌های جوان تولید شود و به‌این ترتیب میزان محصول آنها بیشتر شود.

انواع روش تربیت درخت انگور

درزیر به سیستم‌های تربیت درخت انگور اشاره می‌کنیم:

۱- هرس بوتۀ جوان

۲- سیستم پاچراغی

۳- تربیت به روش خزنده

۴- کوردون بالارونده

۵- کوردون بلند

۶- کوردون متوسط mid_wire cordon

۷- بادبزنی

۸- keuka high renewal

۹- چاوتاکا (Chautavca)

طریقۀ پرورش انگور

پرورش درخت انگور به این مورد که ازچه نوع داربستی و از کدام نوع انگور استفاده می‌کنید بستکی دارد. در برخی مواقع استفاده از یک چوب بامبو یا یک ساقه در زمین و بستن انگور با سیم به میله یا داربست به‌خوبی جوابگو است. ممکن است لازم باشد که تاک را به‌وسیلۀ یک نوار یا سیم یا نخ به داربست متصل کنید.
استفاده از داربست چوبی برای درخت انگور
راه‌کارهای بسیاری برای پرورش انگور وجود دارد ولی قبل از همۀ اینها از نصب داربست در محل خود اطمینان حاصل کنید.

اگرهر سال هرس درخت انگورانجام شود باید سیستم داربست را طوری ببندید که دسترسی به آن‌داشته باشید، زیرا در صورت هرس نکردن محصول شما کاهش می‌یابد.

زمان مناسب برای گوگرد زدن برای درمان سفیدک انگور چه وقتی است؟

معمولا مناسب‌ترین زمان برای این مورد وقتی است که قارچ تولید کنندۀ آن در مرحلۀ میسیلیوم می‌باشد. جهت گوگرد پاشی لازم است میزان ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار گوگرد پودری، گوگرد میکرونیزه (توصیه می‌شود از پودر گوگرد میمروتیزه استفاده کنید) یا پودر گوگرد را به‌صورت سه نوبتی استفاده کرد.

نوبت‌های پاشیدن گوگرد برای سفیدک مو:

۱_ پانزده کیلوگرم پودر گوگرد در هرهکتار را وقتی که جوانه‌های روی هرشاخه ۴-۱۰ برگ هستند و تازه شکوفه کرده‌اند، مصرف می‌شود.

۲_ میزان سی کیلوگرم گوگرد در هر هکتار در دورۀ گلدهی انگورها باید به‌کار برده شود.

۳_ چهل و پنج کیلوگرم پودر گوگرد در هر هکتار در ۱۵-۲۰ روز بعداز نوبت دوم یعنی هنگامی که غوره‌ها تازه ترش شده‌اند، باید مصرف نمود.

چه کودهایی برای انگور باید استفاده شوند؟

۱- معدنی (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم و‌کلسیم)

برای باروری بهتر از کودهای نیتروژن استفاده می‌کنیم. باید توجه کنیم که نیتروژن با میزان مناسب داده‌شود، زیرا مقدار بیش از حد آن اختلال در رشد و‌گلدهی ایجاد می‌کند و‌شاید باعث رشد بیش از حدگل‌ها و گلدهی شود که همین‌امر موجب کم شدن مقاومت به سرما و حساسیت به سرما در فصل سرد و‌زمستان می‌شود. توجه کنید کودهای معدنی را بدون فاصلۀ زمانی به‌کار نبریم و‌می‌توانیم هر دوماه یا هر سه ماه یک‌ بار به زمین اضافه کنیم.

سوپرفسفاتی را که به‌صورت محلول درآب است، برای کود فسفات به‌کار می‌بریم.

کودهای پتاسیم به‌منظور رشد و‌تقویت شاخه‌ها، برگ، ساقه و چوب لازم هستند.

سولفات منیزیم در زمین برای تأمین منیزیم گیاه استفاده می‌شود و همان‌طور که می‌دانیم منیزیم دی‌اکسیدکربن هوا را جذب و آن را به قند تبدیل می‌کند و در تولید کلروفیل‌ها نیز نقش دارد.

انگور به کود کلسیم بسیار نیاز دارد و در هرسال بامیزان مناسب این کود باید به زمین اضافه شود.

۲- آلی (اوره، سوپرفسفات، پتاسیم)

این کودها برای انگور مانند کودهای معدنی ضروری نیستند و در اولویت بعدی قرار دارند، ولی از سه طریق زیر موجب می‌شوند ساختار فیزیکی خاک بهبود یابد (الف- بافت خاک را بهبود می‌دهند، ب- موجب فعال شدن میکروارگانیسم‌های خاک می‌شوند، ج- در بافت خاک نسبت‌های آب به هوا را بهبود میدهند).

لازم است کودهای آلی برای انگور در پاییز یا زمستان بدون فاصلۀ زمانی به‌کار ببریم. کودهای ازت را به‌منظور جلوگیری از چوبی و خشبی شدن نباید از آبان ماه به بعد در زمین اضافه کنیم.

دقت کنید که در فصل زمستان هرچند گیاه فعالیت خاصی ندارد ولی  کوددهی در این فصل بسیار اهمیت دارد زیرا برای رشدونمو گیاه و فتوسنتز در فصل بهار خاک غنی می‌شود.

کودهای دامی، نوعی از کودهای گرم محسوب می‌شوند (کودهای گرم اطراف ریشه را گرم نگه می‌دارند و مانع سرمازدگی می‌شوند) که در فصل زمستان از کودهای دامی پوسیده به‌ویژه گوسفندی و گاوی به زمیناضافه می‌شوند. این کودها بایدحتما به‌صورت پوسیده باشند.

نکته: کودهای دامی نپوسیده به‌دلیل اینکه با ریشۀ گیاه رقابت می‌کند و جلوی رشد گیاه را می‌گیرند اصلا پیشنهاد نمی‌شوند.

میزان کودها در زیر ذکر شده‌است:

پانصد کیلودر هر هکتار اوره

پانصد کیلو در هر هکتار سوپرفسفات

۲۵۰ کیلو در هر هکتار سولفات پتاسیم

برنامۀ مناسب برای کوددهی باغ‌های انگور چیست؟

برای اینکه باغ‌ها و درختان انگورخوشه و میوه‌های خوب و کاملی بدهند، لازم است کودهای شیمیایی و ارگانیک را با دوزمناسب و‌در زمان صحیح به گیاهان اضافه کنیم.

اینکه چه مقدار کود را به زمین اضافه کنیم به وسعت باغ انگور و نوع انگور کشت‌شده دارد.

در اولین اقدام لازم است آزمون خاک را انجام دهیم و متوجه شویم که در چه مواردی خاک دچار فقر و کمبود است.

برای انجام آزمون خاک با ما در تماس باشید ودر لینک زیر مقاله را مطالعه کنید:

آزمایش آنلاین خاک کشاورزی – سفارش آنلاین آزمایش خاک، آنالیز نتایج و توصیۀ کودی

ابتدا لازم است خاک را با توجه به آزمون خاک اصلاح کرد و مواد لازم را از طریق کودها به باغات اضافه کنیم و پس از آن هیومیک اسید را به خاک اضافه کنیم تا موجب ریشه‌زایی و جذب هرچه بهتر و سریع‌تر عناصر غذایی خاک و انتقال آن به درخت شود.

کود هیومیک اسید روگا ۵ لیتری

کود هیومیک اسید شوک ۲۰ لیتری

هیومیک‌اسید، طلای سیاه کشاورزی و افزایش عملکرد محصول

اگر کمبود پتاسیم شدید باشد رشد شاخه‌ها کم می‌شود، رنگ میوه مناسب نیست و خوشه‌ها سفت می‌شوند. 

دراین مورد یعنی کمبود شدید پتاسیم توصیۀ ما این است که در وقت غوره شدن انگور، کودهای پتاس را اضافه کنید.

کودهایی که حاوی منیزیم هستند در خاک چه اهمیتی دارند؟

تنها جزء معدنی که در مولکول کلروفیل وجود دارد،عنصر منیزیم است. فعالیت اکسیداسیون و احیاء در گیاهان توسط آنزیم‌هایی انجام می‌شود که منیزیم نقش فعال کنندۀ این آنزیم‌ها را دارد.

عنصر منیزیم نقش اساسی در تولید مواد قندی و هیدروکربن‌ها را دارد. در حقیقت کود منیزیم از کودهای مهم و اصلی برای درختان و باغات انگوراست. در بر‌گ‌ها برای جذب Co2 در کلروفیل و تبدیل آن به قند نقش دارد. 

طریقۀ استفادۀ منیزیم به‌طور معمول به شکل کودهای سولفاته که قابل حل در آب هستند، درباغات است. 

علامت‌های کمبود منیزیم به‌شکل تغییر یافتن منطقه‌ای رنگ برگ‌ها به قرمز یا قهوه‌ای در بخش رگبرگ‌ها یا حاشیۀ برگ‌ها مشاهده می‌شود.

مرگ ساقه‌های انگور که نهایتا منجر به از بین رفتن خوشه‌ها می‌شود نیز از علائم مهم کمبود منیزیم است. 

در اثر کمبود منیزیم اتفاق دیگری که در انگور می‌افتد کاهش میزان قند در حبه‌های انگوراست. شاخه‌ها به‌طور کامل خشبی نمی‌شوند و همین امر موجب می‌شود محصول درسال‌های بعد افت قابل توجهی داشته‌باشد.

کودهای کلسیم و تأثیر آنها بر انگور

کود کلسیم نقش اساسی در پایداری دیوارۀ سلولی، توسعۀ سلولی، افزایش مقاومت در مقابل تنش‌های شوری و بیماری‌های گیاهی است و‌کود کلسیم‌ موجب افزایش انبارداری می‌شود.

در ابتدا لکه‌های نکروزی در حاشیه‌های برگ ظاهر می‌شوند و به‌تدریج اطراف برگ زرد می‌شود.

پس از این مرحله کمبود کلسیم موجب قهوه‌‌ای شدن اطراف برگ می‌شود. در کل اگر گیاه کمبود کلسیم داشته‌باشد بافت‌مردگی را در اندام‌های گیاهی به‌وجود می‌آورد‌. همین‌طور میوۀ انگور نرم‌تر از حالت عادی می‌شود و خاصیت انبارداری در آن کم می‌شود.

نرم شدن حبه‌های انگور، ریختن حبه‌ها وترک خوردن و قهوه‌ای شدن حبه‌ها از نشانه‌های کمبود کلسیم در انگوراست. 

کود کلسیم از جمله کودهایی است که انگور به میزان بسیارزیادی به آن نیاز دارد. به همین علت پیشنهاد ما به شما استفاده از کودهای کلسیم در فصل رشد می‌باشد.

عناصر ریزمغذی یا کودهای میکرو در انگور:

این عناصر که همان عنصرهای کم‌مصرف هستند برمبنای اسیدیته و عکس‌العمل‌های گیاه به خاک و همین‌طور آزمون خاک به درخت انگور و خاک‌ باغ اضافه می‌شود.

 برای رنگ‌ گرفتن انگور بی دانه قرمز چه اقداماتی انجام دهیم؟

ترکیب‌هایی وجود دارند که سبب ایجاد رنگ مناسب در میوه‌ها در درختان مختلف می‌شوند. از جملۀ آنها آنتوسیانین، کلروفیل، کاراتنوئید و فلاونل هستند.

ترکیب‌های بالا به‌شکل مخلوط می‌توانند در میوه رنگ ایجاد کنند ولی مهم‌ترین ترکیب برای به وجود آمدن رنگ قرمز «آنتوسیانین» است. هنگام رسید میوه در بعضی رقم‌ها مقدار آن ۵ برابر می‌شود.

به‌منظور رنگ گرفتن انگور «بی دانه قرمز» حتما لازم است اقدامات زیر را انجام دهیم:

۱- مقدار پتاس بالا به آن اضافه کنیم. کودهای Q60، آمینواسید و منیزیم را باهم مخلوط کنیم و در طی دورۀ رشد حداقل دو مرتبه به فاصله‌های ۵ تا ۷ روز محلول‌پاشی را انجام دهیم. 

۲- در بخش‌هایی که تراکم خوشه‌ها بیشتر از حد معمول است نشان‌دهندۀ این موضوع است که هرس در آن منطقه به خوبی انجام نشده و ما بار زیادی را به شاخه‌ها تحمیل کرده‌ایم. در این موارد که تراکم خوشه بالا باشد ما رنگ خوبی را از انگور قرمز نخواهیم گرفت. 

یک راه حل این است که انگورها را دست‌چین کنیم. یعنی ابتدا انگورهای قرمز و‌رسیدۀ خوشه‌ها را بچینیم و اجازه دهیم انگورهای بدون رنگ روی خوشه بماند تا به مرور زمان رنگ بگیرد. در این مورد ما با سبک کردن شاخه‌ها و چیدن انگورهای قرمز اجازه می‌دهیم سایر انگورها رنگ بگیرند.

۳- در موقع برداشت لازم است خوشه‌های انگور بی‌دانۀ قرمز را به صورت ده چین ده چین  برداشت کنیم و برای برداشت تمام انگورها عجله نکنیم تا انگورهایی که رنگ نگرفته‌اند روی شاخه باقی بمانند و قرمز شوند. 

۴- بخش‌هایی از کانوپی وجود دارند که هرس ما بیشتر از مقدار استاندارد باشد و آفتاب مستقیم به انگورمی‌رسد. در این بخش‌ها انگورها به‌ خوبی رنگ نمی‌گیرند و قرمز نمی‌شوند. زیرا انگور بی‌دانۀ قرمز سایه دوست است و هرچه سایه‌اندازی در کانوپی بیشتر باشد، بهتر رنگ می‌گیرد.

برنامۀ کوددهی برای درختان و باغ‌ها

-هنگامی‌که مراحل اولیۀ رشد است و جوانه‌ها متورم می‌شوند باید کود هیومیک‌اسید و فروت‌ست را اضافه کنیم.

-بعد از اینکه برگ‌ها ریختند، کود ۲۰-۲۰-۲۰ را می‌دهیم.

-درهنگام تشکیل میوه‌ها کود نینرات کلسیم را به زمین می‌افزاییم.

-وقتی که میوه فندقی می‌شود باید ریزمغذی‌ ها را به زمین اضافه می‌کنیم.

-در درختانی مثل پرتقال و مرکبات وقتی میوه به اندازۀ گردو می‌شود، باید کود سولفات پتاسیم بدهیم.

-یک ماه پیش ازینکه برداشت را انجام دهیم کود کلسیم اضافه می‌شود.

در مورد اکثر درختان از جمله انگور این برنامه مناسب است، فقط در برخی موارد تفاوت‌هایی وجود دارد. با تماس با مشاوران ما می‌توانید برنامۀ دقیق را اجرا کنید.

در نهایت نکتۀ مهم این است که کودهای فسفر وپتاس، سولفات‌آهن و هیومیک‌اسید برای تمام درخت‌ها مفید هستند.

تجهیزات لازم برای ساخت داربست تک سیم:

این نرده‌ها با پایه‌های ۴×۴ و به فصلۀ ۴.۵ متر از هم ساخته می‌شود.
ستون‌ها در فاصلۀ نیم متری قرار می‌گیرند و حتما با مقداری سیمان آنها را محکم کنید.
در قسمت بالای هر ستون قلاب‌ها را پیچ‌کنید تا سیم شماره ۹ بتواند از آن رد شود. همین‌طور به راحتی می‌توانید یک‌شیار ایجاد کنید و‌سیم رادر قسمت شیار ثابت کنید.

در انتهای ستون‌ها از یک‌ نگهدارندۀ سیم برای محمم نگه‌داشتن سیم‌ها استفاده کنید.
توصیه می‌کنیم برای این منظور از یک پایۀ T که در زمین با عمق نیم متری قرار می‌دهیم با فاصلۀ ۱.۵ متری و‌زاویۀ ۴۵ درجه از ستون استفاده کنید.

چه تعداد درخت انگور در هرهکتار داریم؟

با توجه به نوع کشت و تعداد بوته‌ها این مقدار می‌تواند متفاوت باشد. به‌طور معمول اگر فاصلۀ کاشت درختان از هم را ۲-۳ متر در نظر بگیریم، در حدود ۱۰۰۰ درخت انگور در هر هکتار خواهیم داشت.

احداث باغ‌های انگور دیم

شرایطی برای احداث باغ انگور دیم وجود دارد که باید به آنها توجه کنیم:
بارندگی در اقلیمی که انگور دیم را در آن می‌کاریم بایدحدود ۶۰۰ میلی‌لیتردر سال باشد. خاک منطقۀ کشت نیز مهم است و باید آزمایش‌های لازم روی خاک انجام شود.

چگونه انگور را آبیاری کنیم؟

آبیاری درخت انگور تنها در سال اول انجام می‌شود و در فصل تابستان این آبیاری را دو تا سه بار انجام‌می‌دهیم.

مراحل آماده‌سازی خاک را انجام می‌دهیم و علف‌های هرز را حذف کرده و سپس کودهای لازم را به درخت اضافه می‌کنیم. برای اینکه آب هدر نرود بانکت‌های عمیقی را ایجادمی‌کنیم. پس از این قلمه‌هایی ریشه‌دار با قطر۱ سانتی‌متر و طول ۴۰ سانتی‌متر در مرحلۀ خواب گیاه کاشته می‌شود.

درآمد باغ انگور

تولید میوه‌های انگور رابطۀ مستقیمی با هدف‌های فروش آن دارد. انگورها با تن به فروش می‌رسند و قیمت آنها با توجه به انواع مختلف آن از منطقه‌ای به منطقۀ دیگر تفاوت دارد.

مقدار باردهی یا برداشت انگور در هر هکتار چقدراست؟

در حقیقت از سال سوم عمر نهال‌ها تولید درخت انگورشروع می‌شود. عملیات برداشت باید در زمان مناسب آغاز شود. برای اینکه از رسیده بودن میوه‌ها اطمینان حاصل کنید آنها را از نظر مزه امتحان کنید درصورتی‌که شیرین بودند یعنی رسیده هستند. رنگ و اندازه هم می‌توانند فاکتورهایی برای تشخیص رسیده بودن انگورها باشند ولی مزۀ انگور مهم‌تراست.
در بهترين شرايط و باغ‌های با کیفیت مناسب، مقداربرداشت انگور ۵۰ تن در هکتار می‌باشد که هر درخت انگور ممکن است تا ۲۰۰ کیلوگرم نیز انگور تولیدکند. هم‌چنین اين مقدار با توجه به شرايط در مناطق مختلف تغییر می‌کند.

نکته: سعی نکنید که تنها عملکرد را افزایش بدهید زیرا عملکرد بالاتر ممکن است کيفيت محصول را به طرزقابل توجهی کم کند.

در جدول زیر یک طرح توجیهی انگور همراه با هزینه‌های آن را در سال ۹۸ بررسی می‌کنیم.

فعالیت	احداث نمودن باغ انگور جهت تولید کشمش
مساحت	۱۰ هکتار
نوع اشتغال	۸ نفر (۷ نفر پاره‌وقت و ۱ نفر تمام وقت)
سرمایۀ ثابت	۷۰۰ میلیون تومان
سرمایه در گردش	۳۶ میلیون تومان
سرمایه‌گذاری کل	۷۵۰ میلیون تومان
مساحت زمین	۱۰۰۰۰ مترمربع
میزان تسهیلات	۵۹۰ میلیون تومان
نوع تسهیلات	وام ۵ ساله
زمان بازگشت سرمایه	۸ سال
مدت اجرای طرح	۱۰ ساله

 

جدول زیر ۱۰ کشور برتر تولیدکنندۀانگور را در سال ۲۰۱۸ نشان می‌دهد.

ده کشور اول تولیدکنندۀ انگور
نام کشور	میزان تولید (تن)
چین	۱۳میلیون
ایتالیا	۸ میلیون
ایالات متحده آمریکا	۶ میلیون
اسپانیا	۶ میلیون
فرانسه	۶ میلیون
ترکیه	۴ میلیون
هند	۳ میلیون
آرژانتین	۲ میلیون و پانصد
شیلی	۲ میلیون و پانصد
ایران	۲ میلیون
کل دنیا	۷۹ میلیون

 

جدول زیر مقایسۀ دو سیستم خوابیده و سنتی را نشان می‌دهد.

مقایسۀ دو سیستم سنتی و خوابیده
مقایسه	داربستی	سنتی
تراکم بوته در واحد سطح	زیاد	کم
بازده آبیاری	امکان آبیاری تحت فشار با بازده بالا	تبخیر بسیار زیاد و بازدهی کم
بیماری و آلودگی قارچی دربوته و خوشه	کم	زیاد
میزان عملکرد	بالا	کم
در صورت بارندگی دیرتر از موعد	خسارت کم	خسارت زیاد
کیفیت میوه	خوب	کیفیت کم‌تر
قابلیت مکانیزاسیون	بالا و دارای قابلیت	خیلی کم (بیشتر نیروی انسانی)
هزینه‌های تولید	مقرون به‌صرفه و مناسب	هزینۀ بالا

 

تجهیزات لازم برای ساخت داربست دوسیم

استفاده از سیستم داربست با دوسیم به‌طور معمول ۳۰ در صد بیشتر از داربست یک‌سیمه میوه می‌دهد. اگر شما فضای زیاد و‌مساحت بالایی دارید می‌توانید ازین سیستم استفاده کنید.

لوازم لازم برای تعبیۀ داربست دو سیم:
ستون ۴×۴
چوب ۲×۶
پیچ‌ها
سیم شمارۀ۹
پیچ دسته‌دار
کشندۀ سیم
بتن (اختیاری)
ستون فلزی T

۱- به‌منظور ساخت داربست دوسیم، پایه‌های ۴×۴ را در فاصلۀ ۵ تا ۶ متری ازهم نصب کنید.
۲- یک عدد بازویی با ابعاد ۲×۶ و به فاصلۀ ۱.۵ متر در بالای هر ستون قرار دهید.
۳- با فاصلۀ چند سانتی‌متراز قسمت لبۀ خارجی بازویی‌ها یک سوراخ ایحاد کنید و سپس سیم شمارۀ ۹ را ازآنها عبور دهید.
۴- از پایۀ T شکل که با زاویۀ ۴۵ درجه از سطح زمین به زمین متصل است، برای اتصال و‌محکم نگه‌داشتن سیم استفاده کنید.
نکته: می‌توانید از پیچ پایه‌دار برلی وصل کردن دوسیم به لنگرها استفاده کنید. این کار به حفظ تعادل در سیم‌ها کمک می‌کند.

مقایسۀ بین روش تربیتTوY

روش T یه نوع روش هدایت عمودی در کشت انگور است. که با این روش شاخه‌ها با شکل Tهرس و تربیت می‌شوند. در این روش معمولا کیفیت میوه افزایش پیدا میکند و قند محصول بیشتر می‌شود. روش تربیت انگور به‌صورت Y هم وجود دارد. 

اگر در بهار و در مناطق بادخیز قصد کشت به روش T را داشته‌باشید باید حتما کوردون‌ها را به‌طور دائم به سیم کوردون ببندید. علت این کار این هست که ممکن‌ هست باد موجب شود که شاخه‌ها شکسته شوند.

در کل هرچند سیستم Tمزایای بسیاری دارد، ما پرورش انگور با روش سیستم Y را بیشتر توصیه می‌کنیم. به دلیل اینکه شاخه‌ها به‌صورت مناسب‌تر پخش می‌شوند، شاخه‌ها چرخش ندارند، نوربه داخل کانوپی بهتر میرسد، هرس راحت‌تر انجام می‌شود و زمان برداشت خیلی آسان‌تر به خوشه‌ها دسترسی دارید.

نگهداری از درخت انگور

اهمیت چندانی ندارد که چه‌نوع سیم و‌داربستی را برای درخت انگور خود استفاده می‌کنید. یکی از مهم‌ترین کلیدها برای داشتن محصول خوب و پربار حفظ و نگهداری از انگور است.
براساس نوع و گونۀ انگوری که کاشته‌اید اطمینان حاصل کنید که هرس را به‌طور مناسب انجام‌ داده‌اید.

نکته: حتما توجه کنید که درخت و نهال خود را براساس نوع منطقه و اقلیم انتخاب کنید. بسیاری از انگورها بومی منطقه هستند، بنابراین به‌یاد داشته‌باشید که برای کسب اطلاعات درست برای درخت‌های مناسب و‌بومی منطقه ازسازمان جهاد کشاورزی منطقۀ خود استفاده کنید.

افراد با تجربۀ فراوان در زمینۀ کشت انگورمی‌گویند که دو‌مرحله برای پروش مناسب آن‌وجود دارد: پرورش و هرس

چندسال اول کشت را باید صرف پرورش و‌ایحاد سایبان دائمی کرد و پس از آن هرس کردن با روش‌های جدید را انجام داد. با این شیوه پربارترین و بهترین انگوررا خواهید داشت.

نکته: دقت کنید حتی‌الامکان از روش هرس کوردون استفاده کنید.

روش‌های تکثیر انگور

دو نوع تکثیر برای درخت انگور وجود دارد.

۱- تکثیر از طریق بذر یا تکثیر جنسی
۲- تکثیر از طریق غیر جنسی

باهم به بررسی و‌توضیح این دو روش بپردازیم.

۱- ازدیاد به روش جنسی

در فصل پاییز که فصل کشت بذرهای انگور است، از این روش تکثیر استفاده می‌کنیم. البته به یاد داشته باشید که این روش رایج نیست. حتما برای کشت دانه‌های سالم را انتخاب کنید سپس آنها را بشویید و بعد از این مرحله به مدت ۲۴ ساعت بذرها را درون آب مقطر قرار دهید.
به میزان مورد نیاز ماسه و پیت‌ماس را درون یک ظرف که هوا به درون آن نفوذ ندارد بریزید. پیت‌ماس‌ها خاصیت ضد قارچی دارند و مانع از کپک زدن دانه‌ها می‌شوند.

بذرها را در ابتدا داخل بسترها قرار دهید و‌سپس آنها را در یخچال بگذارید و مراقب باشید که بذرها یخ نزنند. ۲ تا۳ ماه زمان لازم است که دانه‌هایی که در یخچال قرار دارند برای کشت آماده شوند.
بهترین زمان کشت در بهار و‌زمانی است که هوا تاحدی گرم می‌شود. در این مرحله لازم است دانه‌ها در مکان گرمی قرارگیرند.

۲- تکثیربا روش غیرجنسی

درخت انگور از انواع مختلفی از ازدیاد غیرجنسی تکثیر می‌شود.
انواع روش‌های تکثیر غیرجنسی شامل موارد قلمه‌زنی، خوابانیدن و زیاد کردن به‌وسیلۀ جوانه است که در زیر توضیح‌ می‌دهیم.

تکثیر با روش قلمه‌زدن

برای تکثیر از روش قلمه زدن در فصل پاییز از شاخه‌های دوساله استفاده می‌شود. شاخه‌های دوساله در درخت انگور «کلید» نام دارند. شاخه‌هایی که طول آنها ۶۰-۷۰ سانتی‌متر است را جدا کنید و آنها را در زیر ماسۀ مرطوب و‌نرم وسرد قرار دهید. با رسیدن فصل بهار شاخه‌هایی را که جدا کرده‌بودید به مدت ۴۸ ساعت در آب قرار دهید و‌پس ازاین مرحله می‌توانید شاخه‌ها را بکارید.

قلمه‌های جداشده در فصل پاییز و در ماه‌های آذر و یا دی را به طول ۶۰-۸۰ سانتی‌متر طوری که همراه با چند سانتی‌مترشاخه‌های یکساله باشد جداکرده و سپس در درجه حرارت ۴ درجۀ سانتی‌گراد و مکان دارای رطوبت نگهداری کنیدو در بهار سال بعد آنها را بکارید.

ازدیاد درخت انگور با روش خواباندن

روش خواباندن به شاخه‌های یک‌ساله یا شاخه‌های مربوط به همان سال نیاز دارد. این شاخه‌ها را انتخاب و‌در فصل پاییز زیر خاک قرار می‌دهیم تا گیاه زمان کافی را برای رشد ریشه‌ها داشته‌باشد.
نکته: حتما از بین شاخه‌های یک‌ساله سالم‌ترین آنها را انتخاب کنید.
یکی از مناسب‌ترین و بهترین روش‌های تکثیر غیرجنسی انگور همین روش است که محصول آن نیز زودتر از سایر روش‌ها به بارمی‌نشیند.

تکثیر با روش پیوندی

پیونداسکنه‌ای نوعی از پیوند برای تکثیر درخت انگور است. این پیوند در فصل پاییز انجام‌می‌شود. برای این‌کار ابتدا یک درخت انگور پیر را انتخاب می‌کنیم وآن را از نزدیک خاک جدا می‌کنند. در سطح مقطع آن یک شکاف به‌وجود می‌آورندو‌در این قسمت یک‌جوانۀ سالم و باکیفیت قرار می‌دهند. این نوع پیوند را می‌توانید روی درختان وحشی و‌حتی درختان غیر مرغوب انگور نیز انجام دهید.

روش تکثیر به‌وسیلۀ جوانه

یک‌جوانۀ باکیفیت و‌مرغوب که به‌طور مناسبی رشد یافته رادر این روش انتخاب می‌کنیم. چوب‌های با اندازۀ ۱-۲ سانتی‌متر را انتخاب کرده و‌جوانۀ مورد نظر را بین آنها قرار می‌دهیم و سپس در داخل خاک فرو‌می‌کنیم. به‌میزانی که جوانه بیرون از خاک قراربگیرد چوب‌ها را داخل خاک‌ می‌گذاریم. برای رشد مناسب حتما گلدان‌ها را در یک‌ محیط گرم قرار می‌دهیم زیرا جوانه به گرما برای رشد خود نیاز دارد.

طریقۀ هرس درخت انگور

برای جدا کردن شاخه‌های غیربارور و رشد بهتر درخت انگور لازم است هرس را در زمان‌های مشخصی انجام‌ دهیم.
یک یا دو ساقۀ اصلی را برای هر درخت انگور انتخاب و آنها را علامت‌گذاری می‌کنیم. می‌توانید این علامت‌ها را توسط یک روبان مشخص کنید. شاخه‌های باقی‌مانده را جداکنید ودوتا سه عدد از شاخه‌های کناری را نگه‌دارید و دنبالۀ آنها را ببرید.

ماه‌های آذر، دی و بهمن (اواخر پاییز و‌اوایل زمستان) مناسب‌ترین زمان برای هرس درخت‌های انگوراست. برای اقلیم‌هایی که دمای آنها زیر۸ درجۀ سانتی‌گراد است این زمان بهترین زمان است و‌برای مناطق موردنظر خود سرما و‌درجه حرارت را در نظر بگیرید.

برای جلوگیری از خشک‌نشدن جوانه‌ها در هرس فصل زمستان به‌طور معمول ۲ سانتی‌متر از قسمت بالای هر جوانه باید نگه‌ داشته‌شود.

میوه انگوردر فصل جدید روی شاخه‌های یک‌ساله به‌وجود می‌آید. وقتی روی این شاخه‌ها میوه‌ها در فصل جدید به بار نشست، دیگر میوه‌ای تولید نمی‌کند. برای حفظ شاخه‌های مولد انگور این شاخه‌ها را برای سال بعد باید هرس کرد تا شاخه‌های یک‌ساله درفصل بعد به‌خوبی رشد کنند.

برای جدا کردن شاخه‌های غیربارور و رشد بهتر درخت انگور لازم است هرس را در زمان‌های مشخصی انجام‌ دهیم.
یک یا دو ساقۀ اصلی را برای هر درخت انگور انتخاب و آنها را علامت‌گذاری می‌کنیم. می‌توانید این علامت‌ها را توسط یک روبان مشخص کنید. شاخه‌های باقی‌مانده را جداکنید ودوتا سه عدد از شاخه‌های کناری را نگه‌دارید و دنبالۀ آنها را ببرید.

زمان مناسب برای هرس انگور چه موقع است؟

ماه‌های آذر، دی و بهمن (اواخر پاییز و‌اوایل زمستان) مناسب‌ترین زمان برای هرس درخت‌های انگوراست. برای اقلیم‌هایی که دمای آنها زیر۸ درجۀ سانتی‌گراد است این زمان بهترین زمان است و‌برای مناطق موردنظر خود سرما و‌درجه حرارت را در نظر بگیرید.برای جلوگیری از خشک‌نشدن جوانه‌ها در هرس فصل زمستان به‌طور معمول ۲ سانتی‌متر از قسمت بالای هر جوانه باید نگه‌ داشته‌شود.

انواع هرس درخت انگور چیست؟

۱- هرس کوتاه انگور

۲- هرس بلند انگور

۳- هرس مختلط

۴- هرس پاچراغی

توضیح هرس پاچراغی

یک نوع از روش‌های هرس درخت انگور است که یک قیم به‌صورت موقت احتیاج داریم و درحدود ۳-۴ سال زمان لازم داریم تا به فرم پاچراغی که همان قرارگیری شاخه‌های بارده روی بازوهای اصلی درخت است، برسیم.

در سال اول هرس  به این صورت است که شاخع‌های قوی را انتخاب کرده و هرس شاخه‌های ضعیف‌تر از بالای «جوانۀ دوم‌» انجام می‌گیرد. 

هرس‌نمودن در سال دوم مجدد به همین ترتیب از شاخه‌های روی درخت آنهایی که قوی‌ترند را انتخاب می‌کنیم. 

این مرحله ما به یک قیم نیاز داریم تا دوشاخه را به عنوان بازو انتخاب نماییم.  

سال سوم و چهارم نیز به همین روش شاخه‌هلی قوی‌تر را انتخاب می‌کنیم تا در نهایت بتوانیم شاخه‌های بارده را روی بازوها مشاهده کنیم. 

مقایسۀ روش کوردون و روش پاچراغی نشان می‌دهد که طول بازوها در روش پاچراغی کوتاهتر است.

چگونه داربست T شکل را ایجاد کنیم؟

دو شاخه در نزدیکی بالای شاخۀ اصلی را به‌عنوان شاخه‌های جانبی اصلی در دوطرف تنۀ اصلی انتخاب کنید.
این شاخه‌ها را به با سیم‌های افقی به بالای قاب داربست‌ها ببندید.

شاخه‌ها را به میزانی برش دهید که روی ساختار داربست قرار بگیرد. وقتی که ساقه‌های جانبی به صورت افقی پرورش داده نی‌شوند، از جوانه‌ها در روی ساقه میوه‌های انگور را تولید می‌کنند.

آغاز کاشت تاک‌های جدید و‌ایجاد چارچوب یا داربست

به‌دلیل اینکه انگورها داری وزن هستند برای تکیه‌گاه نیاز به داربست دارند. داشتن چنین ساختاری قبل از کشت در زمین ضروری است.
انگورهای تازه را در زمستان که در حالت خواب هستند یا در اوایل بهار بکارید تا قبل از آغاز گرمای فصل تابستان زمان کافی برای ریشه زدن داشته باشند.

زمستان اول- کاشت

۱- انگوررا بکارید و‌در سال اول اجازۀ رشد به‌آن را بدون هیچ‌گونه هرس بدهید. هرچه میزان شاخه و برگ بیشتر باشد به گیاه این امکان را می‌دهد که رشد و‌فتوسنتز بهتری داشته‌باشد.
۲- برای ایجاد تنۀ اصلی درخت انگور یک شاخۀ بلند و با رشد خوب را انتخاب کنید و به شکل عمودی به داربست ببندید.

زمستان دوم- هرس

۱-بعداز رشد انگور و‌رسیدن به ارتفاع ایده‌آل، لازم است هرس برای ایجاد تنه و شاخه‌های جانبی مناسب در روی داربست انجام شود تا محصول مناسبی داشته‌باشیم.
اگرارتفاع شاخۀ اصلی شما به حد کافی یعنی بالای داربست رسیده در قسمت بالایی جوانه آن را برگردانید. دراین صورت جوانه‌های زیر آن به شکل شاخه‌های جانبی به رشد خود ادامه می‌دهند.
۲-بقیۀ شاخه‌ها را هرس کنید و اجازه دهید فقط شاخۀ عمودی باقی بماند.

بعد از هرس اولیه که در سال اول انجام می‌شود، نحوۀ هرس‌های بعدی به اینکه بایدشاخه‌های یکساله (cane) یا شاخه‌های مسن کوتاه یا اسپار (spur) هرس شود بستگی خواهد داشت.

هرس شاخۀ یکساله و‌اسپار یا شاخه‌های مسن کوتاه- نحوۀ هرس انواع مختلف انگور

برای هرس انگور دوروش مختلف وجود دارد که عبارتند از هرس شاخۀ یکساله و اسپار

سؤال اینجاست که از کدام روش می‌توان استفاده کرد؟

اینکه چه روش هرسی را باید بکار برد به نوع انگور بستگی دارد. برخی از انواع انگوربه روش شاخۀ یکساله و‌برخی با روش اسپار و‌تعداد کمی از گونه‌ها به هردوروش هرس می‌شوند.

گونه‌های انگور اسپار

این‌ نوع انگورها به‌طور معمول مقاوم‌تر هستند و از جوانه‌های نزدیک به ساقۀ یکساله و نزدیک به ساقۀ اصلی، میوه تولید می‌کنند.
انواع انگورهای اسپار شامل مسقط سیاه، کاردینال، بی‌دانه و بنفش هستند.

گونه‌های انگور cane

گونه‌های انگورکه به صورت یکساله (cane) هرس می‌شوند، قدرت کمتری دارند و وقتی با رشد تازه از جوانه‌ها در انتهای شاخه‌های یک‌ساله میوه می‌دهند.
انگورهای cane شامل انگور سیاه کورینت، بدون دانه کریمسون، بدون دانۀ تامپسون هستند.

چگونه درخت انگور را هرس کنیم؟

زمستان اول

درخت انگور در زمستان اول کاشته می‌شود و به مدت یک سال به آن اجازه رشد می‌دهیم، سپس در زمستان دوم هرس می‌شود، همانطور که در قسمت قبلی «آغاز، کاشت نهال‌های جدیدو ایجاد داربست» نیزتوضیح داده شد.

زمستان دوم – هرس اسپار

اولین مرحله برای به‌وجود آوردن چارچوب T شکل این است که اجازه دهید شاخۀ عمودی اصلی تا ارتفاع مورد نظر رشد کند و سپس آن را از بخش بالای جوانه هرس کنید.
برای اینکه مانع از خشک شدن جوانه شوید، حدود ۱-۲ سانتی‌متر بالای جوانه را برش بزنید. جوانه‌های زیر شاخه هرس‌شده در طول فصل رشد شاخه‌های جدید را به وجود می‌آورند.

زمستان سوم – هرس اسپار

زمستان چهارم – هرس اسپار

درزمستان‌ها وقتی‌ انگورها در خواب هستند و شاخه‌های جانبی اولین شاخه‌های بارده خود را به‌وجود آوردند، شاخه‌های جانبی باید هرس شوند تا شاخه‌ها در دو جوانه با فاصلۀ یکسانی به‌وجودآیند.
شاخه‌های سالم را با طول مساوی با فاصله‌های۱۵-۲۰ سانتی‌متر از هم انتخاب کنید تا اسپارهای جدید به‌وجود بیایند
این شاخه‌ها را برای جلوگیری از خشک شدن جوانه‌ها با احتساب دوجوانه از پایه هرس کنید.
سایر شاخه‌ها را از قسمت‌های جانبی شاخۀ اصلی هرس کنید.

سال پنجم و به بعد – هرس اسپارها

پس از سال پنجم و هر سالی بعد از سال پنجم، هرس اسپاربراساس این قانون دو‌مرحله‌ای انجام می‌شود:
۱- اسپارهای دوجوانۀ سال قبلی را به نصف آنها هرس کنید (تعداد جوانه‌های سال قبل را نصف کنید) و توسط رشد جدیدی که ازآن به‌وجود می‌آید نیمۀ بالایی اسپور را حذف کنید.
سافه‌های پایینی رشد یافتۀ اسپور را به دو جوانه هرس کنید و یک اسپاردوجوانه به‌وجود بیاورید. این اسپارهای دوجوانه در سال بعد شاخه‌های بارآور و بارده جدید را به‌وجود می‌آورند.

در شکل زیر روش کم کردن اسپارهای دو جوانۀ سال قبل به یک تک‌شاخه و هرس برای رشد اسپارهای جدید برای تشکیل شتخه‌هایدوجوانۀ جایگزین نشان داده شده‌است.

با دیدن الگو انجام هرس به این روش برای کشت داربستی انگور بسیارساده‌تر می‌شود.

تشخیص سن انگورها

سؤال اینجاست که در هنگام هرس چطور متوجه شویم که کدام شاخه یک‌ساله و کدام شاخه تازه است؟
شاخه‌های بارده جدیدی که باید دوباره به‌صورت اسپارهای دوجوانه هرس شوند، به‌سادگی قابل تشخیص هستند. آنها صاف و به رنگ برنز مایل به قرمزهستند، درصورتی‌که شاخه‌های قدیمی‌تر بافت خشن‌تری دارند و به رنگ خاکستری هستند.

نحوه هرس شاخه‌های یکسالۀ انگور

در زمستان سال اول

درخت‌های انگورکشت می‌شوند و تا مدت یک‌سال به آنها اجازۀ رشد می‌دهیم. همان‌طورکه در بخش قبل «آغاز، کشت انگورهای جدید، ایجاد داربست» نیز توضیح دادیم در زمستان دوم‌هرس می‌شوند.

زمستان دوم – هرس cane

اولین قدم برای به‌وجود آوردن داربست مناسب برای تنۀ اصلی برای هرس یکساله این است که به شاخۀعمودی اصلی اجازه دهید تا ارتفاع مناسب خود رشد کند و‌بعد از آن بالای جوانه را هرس کنید.
برای اینکه شاخه‌ها خشک نشوند برش را از  ۱-۲ سانتی‌متر بالای جوانه‌ها بزنید. جوانه‌های زیر شاخۀ هرس‌شده در طول فصل رشد شاخه‌های جدید را ایجاد می‌کنند.

زمستان سوم – هرس شاخه‌های یک‌ساله

در سیستم هرس در روش کشت داربستی، شاخۀ دائمی و‌اصلی ایجاد می‌شود و شاخه‌های جانبی هر سال تجدید می‌شوند. شاخه‌های جدید را از بالای درخت انگور و در نزدیک سیم‌های داربست انتخاب می‌کنیم.

ایجاد اولین مجموعه از شاخه‌های جانبی

۱- یک یا دوشاخه را در دو طرف تنۀ اصلی انتخاب کنید و هرکدام را به طول ۸-۱۲جوانه هرس کنید ( در برخی موارد تا ۱۶ جوانه هم می‌توانید انتخاب کنید)، سپس آنها را به سیم‌های افقی ببندید. به‌طور معمول و در مناسب‌ترین حالت شاخه‌ها باید ازنزدیک‌ترین نقطه به تنۀ درخت رشد کنند. و ضخامت آنها به‌اندازۀ انگشت کوچک باشد وجوانه‌ها تا حدودی به‌هم نزدیک باشند.
۲- شاخه‌های اسپار و‌یکساله را در دوطرف تنه انتخاب کنید و مجدد آنها را به صورت شاخۀ دو جوانه هرس کنید. این شاخه‌های جدید یک شاخۀ اضافه برای سال بعد ایجاد می‌کنند.
۳- سپس تمام شاخه‌های دیگر را هرس کنید. شاخه‌های بارده و‌تولیدکنندۀ میوه از همین جوانه‌ها در طول شاخه‌های جانبی رشد خواهند کرد.
همین روش در سال بعد با آغاز زمستان، تکرار می‌شود.

دوشاخه (۸-۱۲جوانه) در هر طرف تنه انتخاب و هرس می‌شوند و‌سپس در طول سیم‌های داربست به صورت افقی پرورش داده می‌شوند. بعد از آن یک شاخه از هرطرف دو جوانه بریده می‌شود تا به‌شکل اسپار دوباره رشد کند.

بعد از سال سوم

طبق این سه قانون هرس شاخه‌های یک‌ساله (cane)، پس از سال سوم‌انجام می‌شود:
۱- شاخه‌های دوجوانۀ سال قبل را به نصف آن هرس می‌کنیم و بخش بالایی جوانه شاخه و قسمت‌های جدید رشدیافتۀ آن را قطع می‌کنیم تا از هر شاخه یک ساقۀ یکسالۀ بارده باقی بماند.
۲- جوانۀ بخش پایینی شاخه را به اندازۀ ۸-۱۲ جوانه هرس کنید تا شاخه‌های بارده را ایجاد کنید یا به دوجوانه هرس کنید تا در سال بعد شاخه‌های جانبی بارده برای تولید میوه به‌وجود آورند.

۳- از شاخه‌های بلند سال قبلی دو عدد را به‌شکل شاخه‌های کوتاه دو جوانه‌ای هرس کنید (توجه کنید که فقط به دو‌عدد ازاین شاخه‌ها در دو طرف تنۀ اصلی نیاز داریم).
روند بالا در هر سال تکرار می‌شود.

در شکل زیر روندهرس شاخه‌ها،ایجاد شاخه‌های دوجوانۀ جدید و هرس شاخه‌های باقی‌مانده برای ایجاد ضلع‌هلی جانبی نشان داده‌شده‌است.

الگوهای نمایش داده‌شده کمک بسیاری می‌کنند ولی توجه کنید که هرس شاخه‌های یکساله (cane) پیچیده‌تراز هرس اسپار است.

تا سال ششم هرس ادامه دارد.

بار دیگر آنچه قبلا گفته شد را مختصرتوضیح می‌دهیم. شاخه‌های جدید به شاخه‌های با ۸-۱۲ جوانه هرس می‌شوند و کاهش می‌یابند تا یک شاخۀ بارده ایجاد شود، یا به یک‌شاخۀ دو جوانه برای ایجاد یک ساقۀ جدید که بتواند شاخه‌های جانبی را در سال بعد تولیدکند، تبدیل می‌شود.

چرا شاخۀ اضافی لازم است؟

بعضی مواقع شاخه‌های اصلی که تولید می‌شوند، ضعیف هستند یا جوانه‌ها از هم دور می‌شوند و فاصله می‌گیرندو این موجب می‌شود که طول آنها خیلی بلند شود. در این‌صورت ساقه‌های جدید ۴ شاخۀ اضافی برای انتخاب خواهند داشت.
یک مرتبۀ دیگر،شاخه‌های دو جوانۀ قدیم رشد یافتۀ بالایی را قطع می‌کنند و وقتی۲ شاخه و‌۴ ساقۀ یکسالۀ جدید انتخاب شدند، همۀ ساقه‌های دیگر هرس می‌شوند.

نکته‌های مهم و باقی‌مانده در مورد هرس انگور

برخی از انواع انگور هرس شده به کم شدن بیشتر از ۸-۱۲ جوانه در هر شاخه نیاز دارند.
به‌طور مثال برخی انگورهای بی‌دانه قرمز به ۱۵ جوانه نیاز دارند.
انگور بی‌دانۀ تامپسون به ۱۴ جوانه در هر شاخه نیاز دارد.
قبلا توضیح دادیم که بعضی از انواع گونه‌های انگور را می‌توان به هر دو روش اسپار و cane و‌ برخی را به هردو روش هرس کرد.

برخی انگورهایی که به دو روش می‌تواند هرس شود بدون‌دانۀ شعله، برخی انگورهای قرمز هستند. برای مثال انگور کنکورد را به هردو‌روش و‌با حداقل ۶ جوانه می‌توان هرس کرد.

 

[author title=”هدیه حیاتی” image=”https://www.linkedin.com/in/hediyeh-hi-835496201″]مترجم در زمینۀ تخصصی کشاورزی و‌علاقه‌مند به تولید محتوا[/author]

منابع

https://sen842cova.blogspot.com/2019/07/anatomy-of-grapevine.html

https://www.evineyardapp.com/blog/2019/09/05/structure-and-function-of-grapevine-root-system/

https://thekitchengarten.com/how-to-build-a-grape-trellis/

https://thekitchengarten.com/how-to-plant-grow-and-train-muscadine-grapes/

https://www.finegardening.com/article/training-grapevines-on-an-arbor#ixzz4qDA7ouLj&i

https://deepgreenpermaculture.com/

https://m.youtube.com/watch?reload=9&v=SCE2kHvJ-xM

https://www.google.com/amp/s/deepgreenpermaculture.com/2019/08/07/how-to-prune-grape-vines-cane-and-spur-pruning-explained/amp/

https://www.aparat.com/v/nXNUB/%D9%87%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D9%85_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%86

https://www.google.com/amp/s/deepgreenpermaculture.com/2019/08/07/how-to-prune-grape-vines-cane-and-spur-pruning-explained/amp/

https://deepgreenpermaculture.com/

https://www.google.com/amp/s/deepgreenpermaculture.com/2019/08/07/how-to-prune-grape-vines-cane-and-spur-pruning-explained/amp/